انتقادات شیخ عباس قمی به برخی از منبری ها و مداحان

«چقدر شایسته و لازم است، سلسله جلیله اهل منبر و ذاکرین مصیبتِ سیّد مظلومان را - که دامنِ همّت بر کمر زدند و علم تعظیم شعائر اللَّه را بر دوش کشیدند و براى تنظیم این مشعرِ عظیم، نفوس خویش را مبذول داشتند- ملتفت باشند که این عبادت مانند سایر عبادات است. و این عمل آن گاه عبادت شود که در هنگام به جاى آوردن، جز رضاى خداوند و خشنودى رسول خدا و ائمه هدى(صلوات اللَّه علیهم اجمعین)، غرض و مقصدى در نظر نباشد و از مفاسدى که بر این کار بزرگ طارى و سارى شده، در حذر باشند که مبادا -العیاذ باللَّه- اقدام کند.
در این عبادت عظیم براى تحصیل مال و جاه یا مبتلا شود به دروغ گفتن و افترا بستن بر خداى تعالى و بر حجج طاهره و علماى اعلام، و غنا خواندن و اطفال امارد را با الحان فسوق پیش از خود به خوانندگى واداشتن و بى اذن، بلکه با نهى صریح به خانه مردم در آمدن و بر منبر بالا رفتن و آزردن حاضرین در نکردن گریه به کلمات بلیغه، و ترویج باطل در وقت آل محمد(علیهم السلام)، و برانگیختن فتنه، در اعانت ظلمه، و مغرور کردن مجرمین، و متحجّرى نمودن فاسقین، و کوچک نمودن معاصى را در نظر، و خلط کردن حدیث به حدیث دیگر به طور تدلیس، و تفسیر آیات شریفه را به آراى کاسده، و نقل اخبار به معانى باطله فاسده، و فتوا دادن با نداشتن اهلیّت آن، چه به حق یا به خلاف آن، و تنقیص انبیاى عظام و اوصیاى کرام(ع) به جهت بزرگ کردن و بلند نمودن مقامات ائمه(ع)، و متوسّل شدن براى زینت دادن کلام، و رونق گرفتن مجلس به سخنان کفره و حکایات مضحکه و اشعار فجره و فَسَقه در مطالب منکره، و تصحیح کردن اشعار دروغ مراثى را بعنوان زبان حال، و ذکر کردن شبهات در مسائل اصول دین بى بیان رفع آن یا نداشتن قوه آن، و خراب کردن پایه اصول دین ضعفاى مسلمین، و ذکر آنچه منافى عصمت و طهارت اهل بیتِ نبوت(ع) است، و طول دادن سخن به جهت اغراض کثیره فاسده، و محروم نمودن حاضرین از اوقات فضیلت نماز، و امثال این مفاسد که لا تعدّ و لا تحصى است.» (۱)
شیخ عباس قمی ضمن اعتراض به وجود ریا، کذب و غنا در مجالس امام حسین(ع)، معتقد است که این مجالس باید به گونه ای باشد که بهانه به دست بدخواهان ندهد. وی می نویسد:

«شایسته است که شیعیان، عموماً و ذاکرین، خصوصاً ملتفت شده، در این سوگوارى و عزادارى بر وجهى سلوک کنند که زبان نواصب دراز نشود و اقتصار بر واجبات و مستحبات گردد، از استعمال محرمات، از قبیلِ غنا - که غالباً نوحه‌ هاى لطمه خالى از آن نیست- و از اکاذیب مفتعله و حکایات ضعیفه مظنونة الکذب، که در جمله‌اى از کتب غیرمعتبره، بلکه نقل از کتبى که مصنّف آنها از متدیّنین اهل علم و حدیث نیست، احتراز نمایند و شیطان را در این عبادت بزرگ- که اعظم شعائر اللَّه است- راه ندهند؛ و از معاصى کثیره که روح عبادت را مى‌برد، بپرهیزند، خصوصاً ریا و کذب و غنا، که در این عمل سارى و جارى شده است و کمتر کسى از او مصون است.»(۲)

وی به شدت به وجود غنا در مجلس عزاداری اعتراض کرده و می گوید اگر کسی از این مصیبت جان بدهد، دردناک نیست:

«و از اعظم مصائب اسلام که مومن غیور اگر از شدت این مصیبت جان بدهد، ملوم نیست این است که مردم لهوطلب و هواپرست اسماء اهل بیت طهارت را که خدایشان در قران به کرامت و بزرگی ستوده، مثل زینب «ع» و سکینه «ع» در آلات لهو و لعب می برند و برای اسماء گروهی که در اغانی و مثالث و مثانی باید برده شود، مثل لیلی و سلمی برده تکرار می نمایند و تذکر مصائب آل رسول را به سیرت بنی امیه و بنی مروان مایه عیش و تنعم و وسیله تغعنی و ترنم می کنند. و اگر کسی تامل کند، این کار از حد فسق گذشته، سر از گریبان کفر و الحاد در می آورد. نعوذ بالله من الخذلان و غلبة الهوی و مکیدة الشیطان.»(۳)

پانوشت:

۱ – عاشورا، عزاداری، تحریفات، ص ۱۶۵ - ۱۶۶
۲ – همان، ص ۱۵۴ – ۱۵۵
۳ – همان، ص ۱۶۳ - ۱۶۴