حکم فقهی حج جان‌باختگان منا

حادثه دلخراش سقوط جرثقیل در مسجدالحرام و فاجعه جان باختن بسیاری از حجاج بیت الله الحرام در صبح روز عید قربان در منا، موجی از غم و اندوه را در میان مسلمانان و حتی انسان‌های آزادی‌خواه در پی داشت.

اما پس از این حوادث سؤالی از سوی بسیاری از مردم مطرح شد. تکلیف حج زائرانی که به نیت انجام عمل عبادی حج (که یک واجب شرعی است) به مکه رفته بودند و قبل از انجام حج و یا در بین مناسک حج کشته شده‌اند، چه می‌شود و حکم فقهی آن چیست؟

فتاوای مراجع عظام تقلید در این خصوص کاملاً روشن است و نکته جالب اینکه همه مراجع تقلید از گذشته تاکنون در خصوص این موضوع اتفاق نظر دارند.

نظر مراجع عظام تقلید در خصوص حج افرادی که به نیت حج به مکه رفته‌اند اما موفق به انجام عمل حج نشده‌اند و یا در بین مناسک حج جان باخته اند به صورت اجمالی این است که اگر چه آنها اعمال حج را به طور کامل انجام نداده‌اند اما عمل حج مقبول در نامه عمل آنها نوشته شده است؛ اما جهت اطلاع مخاطبان با تفصیلی بیشتر حکم این موضوع فقهی را از لابه لای کتب فقهی و روایات ارائه می‌شود.

در فقه شیعه، کسی که برای حج احرام بسته و داخل در منطقه حرم مکه شده و به هر دلیل از دنیا برود، گویی خود شخصا حج گزارده و حجش مقبول و نیازی به قضا یا نیابت نیست و در واقع این تفضلی است که خداوند منان بر بندگانش داشته است.

گویی نیت حج، احرام و داخل شدن در حرم بسان پایان حج برای چنین افراد است و گویی اینان لبیک‌گو پیشاپیش به مهمانی پروردگار متعال در جنت الماوی شتافته‌اند.

این رای فقهی بین فقهای شیعه مورد اتفاق و «اجماع» است؛ چه آنکه شیخ طوسی در «الخلاف»، صاحب جواهر و دیگران بدان تصریح داشته‌اند. مرحوم نراقی نیز گزارشی مبسوط از دیدگاه اتفاق بین فقهای عظام در این باره آورده است.

در این مساله اجماع وجود دارد و همه فُقهایی که به این موضوع پرداخته‌اند، به کفایت حجِ این‌گونه افراد حکم داده‌اند و بالاتر آن‌که مرحوم «موسوی‌عاملی» در مدارک‌الاحکام، مرحوم «فیض کاشانی» در مفاتیح‌الشرایع، مرحوم «وحید بهبهانی» در شرح مفاتیح‌الشرایع، مرحوم «شهید ثانی» در مسالک، مرحوم «علامه حلی» در منتهی‌المطلب، مرحوم «فاضل مقداد» در التنقیح‌الرائع، مرحوم «سید طباطبایی» در ریاض‌المسائل، مرحوم «نراقی» در مستندالشیعه و مرحوم «نجفی» در جواهرالکلام ادعای اجماع و اتفاق بین فقیهان در مساله دارند.

بنابراین، این مسئله مورد اتفاق فقهای بزرگوار بوده و هیچ گونه اختلاف فقهی از قدماء تا متاخرین در این باره در کتب فقهی گزارش نشده‌است.

مستند فتوای فقهاء از دیرباز تاکنون روایات معتبر در این باره است، چه آنکه صاحب وسایل الشیعه چهار روایت -ضریس، برید العجلی، ابی رئاب و مرسله مفید- در این رابطه نقل کرده که سه روایت آن صحیحه و روایت دیگر آن مرسله مفید است که در حکم صحیح می‌باشد. از نظر دلالت نیز مجموع این روایات بر کفایت حجت‌الاسلام (حج واجب) فردی که در حال احرام و پس از وارد شدن به حرم مرده، روشن و شفاف است.

در یکی از این روایات آمده است: «عن ضریس عن أبى جعفر(علیه السلام) قال: فی رجل خرج حاجّاً حجّة الاسلام فمات فی الطریق . فقال: إن مات فی الحرم فقد أجزأت عنه حجّة الاسلام و إن مات دون الحرم فلیقض عنه ولیّه حجة الإسلام؛ امام صادق(ع) درباره حج گزاری که در بین راه از دنیا رفته است فرموده است: اگر چنین فردی در حرم مرده، از حجه الاسلام او کفایت می‌کند و نیازی به قضای آن نیست».

بنابراین، کسی که بعد از احرام و داخل شدن در حرم مکه (حتی قبل از انجام اعمال عمره تمتع) از دنیا برود کفایت از حج واجبش (حجه الاسلام) می‌کند و نیازی به جای آوردن حج برایش نیست و حجش مقبول است. همچنین کسی که بعد از پایان اعمال عمره تمتع و قبل از شروع حج تمتع در مکه و یا در اثنای حج - همانند جان باختگان منا- از دنیا برود به اقتضای قاعده اولویت و اطلاق روایات بالا حجش به اتفاق فقهاء مقبول و نیازی به قضا یا نیابت گرفتن برای وی نیست.

لازم به ذکر است: فتوای آیات عظام امام خمینی، گلپایگانی، خوئی، اراکی، فاضل لنکرانی ، بهجت، تبریزی، سیستانی، خامنه‌ای، صافی، مکارم شیرازی، نوری همدانی، جوادی آملی، سبحانی، مظاهری و دیگران نیز بر همین قرار است که «فردی که بعد از داخل شدن در حرم مرده، حج از او ساقط شده است».

بنابراین، حج گروهی که در فاجعه منا و یا سقوط جرثقیل از دنیا رفته اند، کامل است و هیچ وظیفه‌ای بر عهده بازماندگانشان نیست. در نتیجه لازم نیست برای انجام اعمال حج و یا تکمیل آن برای وی نائب گرفته شود بلکه حج از گردن وی برداشته می‌شود.

فارس

توهین روزنامه های عربستانی به هادی نوروزی

به گزارش شباویز، در جریان این بازی در طی یک اتفاق کاملاً فوتبالی، زنده یاد هادی نوروزی بر اثر برخوردی که با احمد الفریدی ستاره تیم ملی عربستان و باشگاه النصر داشت، باعث مصدومیت شدید وی و پاره شدن رباط صلیبی اش شد. امروز که همه ما در سوگ هادی نوروزی هستیم نزدیک یک سال از این بازی میگذرد، ولی گویا این اتفاق برای اعراب سعودی اتفاقی تازه بوده و کینه شان از این اتفاق را بیشتر کرده است.

هواداران النصر عربستان و تیم ملی این کشور با شنیدن خبر درگذشت هادی نوروزی، در اقدامی زننده و زشت، در شبکه های اجتماعی نظیر توئیتر شروع به ابراز خوشحالی از مرگ این بازیکن با اخلاق کرده اند و بعضاً به روح پاک او لعنت فرستاده اند. تصاویری که در زیر میبینید گوشه ای قابل پخش از این موج سعودی است که در شبکه های اجتماعی به راه افتاده است. امیدواریم مسئولین این بی حرمتی ها را، که از جانب رسانه های سعودی هدایت میشود، پیگیری کرده و برخورد کنند تا بیش از این باعث تکدر خاطر هواداران و خانواده هادی نورورزی نشوند.

آثار نماز در زندگی

بنام خدا

از پیامبر گرامی اسلام نقل شده که فرموده اند:
نَوِّرُوا مَنازِلَکُم بِالصَّلاة و قَرائَةِ القُران(1)
یعنی: به خانه هایتان با خواندن نماز، و قرائت قرآن، نورانیت ببخشید.
دوستان عزیز وقتی بنده مؤمن به نماز می ایستد، خداوند سبحان به او نظر می کند.(2) و این را بدانیم که انسان با نمازبه چنان آرامشی دست پیدا می کند که لذت این حضور مناجات را در هیچ  ارتباطی نمی تواند پیدا کند(3) و علاوه بر آن انسان با نماز، دلی سرشار از امید دارد چون با بوسیله نماز با معبود خود ارتباط برقرار می کند .
از دیگر اثار نماز در زندگی اینست که حسّ مسئولیت و تقوا و پرهیزکاری و خداترسی را در انسان زنده می­کند.

بنابراین دوستان عزیز اشخاصی که درنماز سهل انگاری و کوتاهی می کنند حتی رزق و روزی آنها هم مورد تاثیر واقع می شود .می فرمایند شخصی آمد نزد پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) واز فقر و نداری شکایت کرد حضرت فرمود: مگر نماز نمی‌خوانی عرض کرد من پنج وقت نماز را به شما اقتدا می‌کنم، حضرت فرمود: مگر روزه نمی‌گیری عرض کرد سه ماه روزه می‌گیرم. آن حضرت فرمود امر خدا را نهی و نهی خدا را امر می‌کنی یا به کدام معصیت گرفتاری؟ عرض کرد یا رسول الله حاشا و کلّا که من خلاف فرموده‌ی خدا را بکنم .حضرت متفکرانه سر به حیرت فرو برد ناگاه جبرئیل نازل شد عرض کرد یا رسول الله حق تعالی تورا سلام می‌رساند و می‌فرماید در همسایگی این شخص باغیست و در آن باغ گنجشکی آشیانه دارد و در آشیانه او استخوان بی‌نمازی می‌باشد به شومی آن استخوان از خانه‌ی این شخص برکت برداشته شده است و او را فقر گرفته است. حضرت به او فرمود برو آن استخوان را از آنجا بردار،و بینداز دور. به فرموده‌ی آن حضرت عمل کرد وبعد از آن توانگر شد.(4)

دوستان عزیز وقتی استخوان یک مرده بی نماز روی رزق و روزی افراد موثر است حضور اشخاص بی نماز در زندگی حتما دارای تاثیر است. انشاالله سعی کنیم از این به بعد  به نماز هایمان اهمیت بیشتری بدهیم.و درباره نماز ،آثار فواید و... بیشتر تحقیق کنیم.

 

منابع:

1-کنز العمال، ج ۱۵، ص ۳۹۲، حدیث ۴۱۵۱۸

2- قال رسوال الله: إذا أقامَ العَبدُ المُؤمِن فِی صَلاتِه نَظَرَالله – عزَّ و جلّ – إلَیه(وسائل الشیعه، ج ۳، ص ۲۱)

3-الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ(رعد،آیه28)

4-هزار و یک حکایت اخلاقی،بحث نماز

لیست کامل اسامی جانباختگان منا

اسامی جانباختگان فاجعه منا به شرح ذیل است:

ردیف    نام    نام خانوادگی    نام پدر    استان    مدیر    کاروان    شهر

1    نوربخش    ابراهیمی    عباس    مازندران    عباس جعفری چمازکتی    30278    قائمشهر

2    عبدالرسول    ابراهیمی    مصیب    فارس    احمدعلی تقوی    24010    آباده

3    ابراهیم    احمد جامی    _    خارج از کشور    _    48017    تهران

4    محمدابراهیم    احمدابادی    حسن    خراسان رضوی    غلامرضا شورگشتی    19033    نیشابور

برای خواندن تمامی اسامی به ادامه مطالب وبلاگ مراجعه نماید

محل دفن و تشییع نوروزی

هادی نوروزی متولد 28 تیر ماه 1364 در بابل بود. این مهاجم سابقه بازی در تیم های داماش ایرانیان، پرسپولیس و نفت تهران را در کارنامه داشت. وی این فصل نیز برای سرخ پوشان تهرانی توپ می زند که سحرگاه ۹ مهر ماه ۹۴ بر اثر ایست قلبی درگذشت.

زمان وداع آخر کاپیتان نوروزی با ورزشگاه آزادی

مراسم تشییع پیکر مرحوم هادی نوروزی کاپیتان تیم فوتبال پرسپولیس فردا در ساعت 8 و 30 دقیقه صبح در ورزشگاه آزادی و با حضور مربیان، بازیکنان، پیشکسوتان و هواداران تیم فوتبال پرسپولیس برگزار خواهد شد.

پس از مراسم تشییع پیکر مرحوم نوروزی جسد کاپیتان تیم فوتبال پرسپولیس برای خاکسپاری عازم شهرستان بابل که زادگاه مرحوم نوروزی بود منتقل می‌شود.

حضور قلب در نماز

بنام خدا

از مولای متقیان امیر مومنان علی علیه السلام روایتی نقل شده که می فرماید:
مَن صَلّی رَکعَتَینِ یَعلَمُ مایَقولُ فِیهما اِنصَرَفَ وَ لَیسَ بَینَه وَ بَینَ اللهِ - عَزَّ وَ جَلَّ – ذَنبٌ (1)
یعنی: هر کس دو رکعت نماز بخواند و بداند چه می گوید، از نماز فارغ می شود، درحالی که میان او و میان خدای عز و جل گناهی نیست.این روایت اشاره به حضور قلب در نماز دارد.

سوال: چه کنیم در نماز حضور قلب داشته باشیم؟
جواب: گناه نکنیم.
چون گناه قلب را از خدا دور میکند از امام صادق علیه السلام روایت شده که می فرماید:
پدرم امام باقر علیه السلام مى‏فرمود: هیچ چیز براى قلب زیانبارتر از گناه نیست، زمانیکه قلب با گناه مى‏آمیزد و با آن گلاویز مى‏شود بالاخره گناه بر قلب چیره شده و آن را وارونه مى‏سازد.(2)

برای مطالعه بیشتر به کتاب حضور قلب در نماز از دیدگاه عالمان ربانی و عارفان الهی، نوشته  محمد بدیعی مراجعه شود.

 

منابع:

1- اصول وافی،ج2،ص100

2- الکافی ج : 2 ص : 268

درگذشت هادی نوروزی

به گزارش خبرگزاری فارس و به نقل از فدراسیون فوتبال، بازیکنان تیم ملی که صبح روز چهارشنبه خود را آماده حضور در تمرین ریکاوری می‌کردند با شنیدن خبر درگذشت ناگهانی هادی نوروزی، کاپیتان پرسپولیس در بهت بزرگی فرو رفتند.

غم از دست دادن این همبازی، بازیکنان تیم ملی را به شدت ناراحت کرد و در چهره تک تک آنها این ناراحتی مشخص بود. بعد از صرف صبحانه، کارلوس کی‌روش از بازیکنان خواست 10 دقیقه زودتر در سالن حاضر شوند.

هادی نوروزی در گذشت

به گزارش ایفنام، هادی نوروزی کاپیتان تیم پرسپولیس به دلیل سکته قلبی در ساعت ٤ صبح امروز به بیمارستان آتیه منتقل شد اما متاسفانه این بازیکن جان خود را از دست داد.

پندار خمارلو مدیر رسانه ای پرسپولیس در گفت و گو با فارس این خبر را تایید کرد.

اخبار تکمیلی متعاقبا اعلام می شود.

ایفنام این ضایعه را به خانواده نوروزی و جامعه ورزش تسلیت می گوید.

آخرین وضعیت کشته شدگان منا

به گزارش پایگاه 598، یک دانشجوی مغربی که توانست وارد سردخانه محل نگهداری اجساد درمکه شود، با صحنه ای تاسف بار مواجه شد به طوری که مدیریت سردخانه اجساد را در پنج سالن پذیرش سردخانه با سیستم تهویه نامطلوب روی زمین قرار داده بود تا از آنها تصویر برداری شده و این تصاویر برای شناسایی هویت اجساد به مراجع ذیربط ارسال شود.

 
محمدرضا فرحات از اتباع مغربی مقیم مکه به نقل از مشاهدات عینی دانشجوی هموطنش توضیح داد: این وضعیت باعث متورم شدن برخی اجساد و در معرض تعفن قرار گرفتن برخی دیگر شده است و همچنین مدیریت سردخانه از بیش از 20 کامیون یخچال دار برای نگهداری تعداد زیادی از اجساد استفاده کرده است. این امردرسایه سراسیمگی و سردرگمی آشکار مدیریت سردخانه در برخورد با این وضعیت و حضور مراجعین برای کسب اطلاع از بستگان و نزدیکانشان می باشد.

تعداد روحانیون کشته و مفقود منا

به گزارش پایگاه 598، معاونت فرهنگی بعثه مقام معظم رهبری اعلام کرد: علاوه‌ بر مدیر امور روحانیون، سه نفر از روحانی‌های کاروان‌ها و بخش استفتائات بعثه مقام معظم رهبری نیز در این حادثه مجروح شدند.

از بعثه مراجع عظام تقلید هم خبر رسیده است که در حادثه دلخراش منا دو نفر از علمای قم که با بعثه آیت‌الله سیدسعید حکیم به عربستان آمده بودند، مفقود شدند.

همچنین سه روحانی دیگر هم که وابسته به بعثه آیات عظام موسوی اردبیلی و سیدسعید حکیم هستند هم در فهرست مجروحان حادثه منا قرار دارند.

امسال در ایام مناسک حج 13 بعثه مراجع عظام تقلید در قم و نجف در قالب یک کاروان به عربستان اعزام شدند.

بر اساس اعلام سازمان حج و زیارت در فاجعه منی که روز 10 ذی‌الحجه همزمان با عید قربان در مسیر رمی جمرات رخ داد، تاکنون 239 زائر ایرانی جان‌باخته شناسایی شده و 241 زائر هم به کاروان‌های خود بازنگشته‌اند.

تعداد مصدومان ایرانی این حادثه هم بیش از 100 نفر بود که بیشتر آن‌ها از مراکز پزشکی مرخص شدند.

منبع: ایسنا